Tactiles

วันนี้ขอเขียนเรื่องที่เกี่ยวกับผู้พิการที่ยังคงต้องใช้ชีวิตประจำวันร่วมกับประชาชนทั่วไปครับ ในบรรดาผู้พิการทั้งหมด ผู้พิการทางสายตา ถือได้ว่าเป็นกลุ่มที่สามารถเคลื่อนไหวได้เหมือนคนปกติหากแต่ต้องใช้ประสาทสัมผัสและความจำอันดีเยี่ยมเพื่อเดินทางจากบ้านไปยังสถานที่ต่าง ๆ อยากให้ทุกท่านลองปิดตาและเดินดูภายในห้องครับว่ามีความรู้สึกอะไร และต้องการอะไร

เครื่องหมายในการนำทางครับคือสิ่งที่พวกเขาต้องการ ตามมาตรฐานของต่างประเทศ ได้มีการกำหนดกระเบื้องสำหรับคนพิการเอาไว้หลายรูปแบบ แต่ผมขอหยิบเอารูปแบบของกระเบื้องปูพื้นสำหรับผู้พิการทางสายตาที่ใช้ใน ฮ่องกงมาเป็นกรณีศึกษาครับ กระเบื้องปูพื้นจะแบ่งออกเป็น 3 แบบครับ

  1. Positional tile มีลักษณะเป็นปุ่มกลม มีขนาดเล็กกว่าแบบ Hazard warning tile และมีการจัดวางปุ่มกลมในแนวทะแยง ขนาดของแผ่นกระเบื้องประมาณ 300×300 มม ใช้เพื่อบอกการเปลี่ยนทิศทางในการเดินของผู้พิการฯ
  2. Hazard warning tile มีลักษณะเป็น ปุ่มกลม เรียงกันเป็นตาราง ขนาดของแผ่นกระเองกว้างเท่ากันกับแบบที่ 1 ใช้เพื่อบอกอันตรายแก่ผู้พิการฯ
  3. Directional tile มีลักษณะเป็นแถบยาวสีเส้นในหนึ่งแผ่นกระเบื้อง มีหัวและปลายที่มนเป็นรูปครึ่งวงกลม ขนาดของแผ่นเท่ากับแบบที่ 1 ใช้เพื่อบอกเส้นทาง01

ขนาดของแผ่นกระเบื้องมีการกำหนดเป็นขนาดมาตรฐานไว้ตามรูปด้านล่างครับ

02

บ้านเรามีการนำเอาแผ่นกระเบื้องปูพื้นสำหรับผู้พิการมาใช้ตามทางเดินเท้าในกรุงเทพมหานคร และ ในระบบรถไฟฟ้าใต้ติดครับ หากแต่การนำมาใช้ มีการใช้กระเบื้องเพียง 2 แบบ คือ แบบ Hazard warning tile และ แบบ Directional tile ในบริเวณบันไดทางลงระบบรถไฟฟ้าใต้ดิน และมีการนำกระเบื้องปูพื้น 2 ชนิดเดียวกันนี้ไปใช้ตามทางเท้าในกรุงเทพมหานคร  หากแต่ยังคงใช้งานไม่ถูกต้องตามมาตรฐาน บางทีมีการนำ Directional tactile ไปใช้แทน Hazard warning tile นับเป็นการสร้างความสับสนและอันตรายกับผู้พิการทางสายตาที่ผ่านการเรียนรู้ในส่วนของกระเบืองปูพื้นนี้มา วันนี้ผมขอปูพื้นฐานเรื่องของชนิดของกระเบื้องไว้ก่อนและจะมาอธิบายเรื่องและการใช้กระเบื้องปูพื้นนี้ต่อไป เพราะในต่างประเทศมีการจัดทำสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับผู้พิการเต็มรูปแบบและน่าจะนำมาเป็นตัวอย่างเพื่อใช้ในบ้านเราต่อไปครับ